گزارش مهر به بهانه روز جهانی غذا؛
غذای سالم در سفره ایرانیان
به گزارش بریونی، ایمنی و سلامت غذا، از اهمیت ویژه ای در ارتقای سطح سلامت جوامع برخوردار است؛ به صورتی که سهم زیادی از بیماری های خطرناک و واگیر، با نوع تغذیه افراد در ارتباطست.
به گزارش بریونی به نقل از مهر، روز جهانی ایمنی غذا هر سال در هفتم ژوئن مقارن با ۱۸ خرداد ۱۴۰۳ برگزار می گردد و شعار سال جاری، «ایمنی مواد غذایی: آمادگی برای موارد غیرمنتظره» نامگذاری شده است. ایمنی غذا یک عنصر اساسی سلامت عمومی و امنیت غذایی جهانی است. غذای ناایمن حاوی باکتری ها، ویروس ها، انگل ها یا مواد شیمیایی مضر می تواند باعث ایجاد بیشتر از ۲۵۰ بیماری شود. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، تخمین زده می شود که سالانه ۶۰۰ میلیون نفر بعد از خوردن غذای آلوده بیمار می شوند که این امر با مرگ ۴۲۰ هزار نفر از آنها هم راه است. هر سال در امتداد افزایش آگاهی در مورد اهمیت ایمنی مواد غذایی و ترویج اقدامات لازم برای پیشگیری، شناسایی و مدیریت خطرات ناشی از غذا، در هفتم ژوئن انجام می شود. این روز که توسط سازمان ملل متحد برای افزایش آگاهی در مورد اهمیت آداب و ایمنی غذا در تمام مراحل زنجیره غذایی تعیین شده است، نقش مهم ایمنی غذا را در حصول اطمینان از دسترسی همه به غذای ایمن، مغذی و کافی برجسته می کند. غذا قبل از قرار گرفتن در اختیار مصرف کننده، زنجیره ای طولانی از توزیع را طی فرآیندهایی هم چون برداشت، پردازش، ذخیره سازی، توزیع و آماده سازی می پیماید. در طول این زنجیره طولانی احتمال آلودگی مواد غذایی بالایی وجود دارد، بدین سبب رویداد روز جهانی ایمنی غذا بسیار اهمیت دارد. تاریخچه روز جهانی ایمنی مواد غذایی روز جهانی ایمنی غذا در دسامبر ۲۰۱۸ توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد و بدنبال پیشنهاد مشترک سازمان خواربار و کشاورزی (FAO) و سازمان جهانی بهداشت (WHO) تعیین و نخستین مراسم آن در هفتم ژوئن ۲۰۱۹ اجرا شد. این روز برای تاکید بر لزوم ایمنی مواد غذایی در دستیابی به اهداف توسعه پایدار خصوصاً اهداف در رابطه با سلامت، گرسنگی و کشاورزی پایدار به وجود آمده است. سازمان ها و آژانس های تنظیم کننده مواد غذایی با وضع قوانین، مدیریت و کنترل جریان اقدامات ایمنی مواد غذایی را آسان تر می کنند. نهادهایی مانند سازمان جهانی بهداشت (WHO)، سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد (FAO، تأسیس شانزدهم اکتبر ۱۹۴۵) و سازمان غذا و دارو (FDA) برای اداره فرآیندها و قوانین ایمنی مواد غذایی تأسیس شدند. روش مدیریت، پردازش و توزیع مواد غذایی، تا حد زیادی در جهت تضمین غذای ایمن تر و سلامتی بیشتر در سرتاسر جهان است و روز جهانی ایمنی غذا توسط سازمان ملل متحد بمنظور افزایش آگاهی در مورد اقدامات ایمنی مواد غذایی توسط این سازمان ها به وجود آمده است. شعار روز جهانی ایمنی غذا ۲۰۲۴ روز جهانی ایمنی غذا هر سال با مبحث خاصی برگزار می گردد که فعالیت ها و کمپین های جهانی این روز را هدایت و مسئولیت مشترک بین دولت ها، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان را برای تضمین ایمنی مواد غذایی برجسته می کند. شعار روز جهانی ایمنی غذا در سال ۲۰۲۴ «ایمنی مواد غذایی: آمادگی برای موارد غیرمنتظره» است که طبق گفته سازمان جهانی بهداشت، بر اهمیت آمادگی برای حوادث ایمنی غذایی، صرف نظر از میزان خفیف یا شدید بودن آنها تاکید می کند. اقدامات نظارتی سازمان غذا و دارو سلامت مواد غذایی و آشامیدنی، نقش مهمی در ارتقای سطح سلامت جامعه دارد و میتوان چنین تفسیر کرد که غذای ناسالم و آلوده؛ علاوه بر این که منجر به تهدید سلامت احاد جامعه می شود؛ خسارات سنگینی به سیستم سلامت کشور تحمیل می کند. بنابراین، هر قدر که سفره ما از انواع غذاهای سالم و ایمن برخوردار باشد؛ به همان اندازه می تواند بر سلامت جامعه و کاهش هزینه های سلامت تأثیرگذار باشد. عبدالعظیم بهفر سرپرست اداره کل فرآورده های خوراکی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو، با اشاره به اقدامات قانونی سازمان غذا و دارو در عرصه نظارت بر محصولات غذایی، اظهار داشت: نظارت ها بر واحدهای تولیدی غذایی و آشامیدنی و محموله های وارداتی شامل ماده اولیه و فرآورده نهایی با دقت دنبال می شود. وی ادامه داد: طی سال قبل به ۴۸۸۴ مورد شکایت در عرصه فرآورده های غذایی رسیدگی شده بود و از مجموع نظارت های انجام شده در این زمینه حدود ۵۱۰۰ مورد از واحدهای متخلف به مراجع قضایی معرفی گشتند. بهفر اشاره کرد: بر مبنای نظارت های سازمان غذا و دارو ۲۶۶ واحد تولیدی غیر مجاز در سال قبل شناسایی و بیشتر از ۱۷۰ هزار قلم کالای قاچاق کشف شد. وی با اشاره به شناسایی ۱۴۸ هزار قلم محصول غیر مجاز و تقلبی هم اظهار داشت: حدود ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار کیلوگرم محموله های غذایی و آشامیدنی که نامنطبق با ضوابط بودند، طی سال قبل امحا شده است. بهفر اضافه کرد: دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور بازوهای اجرایی معاونت غذا و دارو هستند که در هر یک از این دانشگاه ها این معاونت مستقر بوده و نسبت به بررسی و بازرسی مراکز عمده توزیع فرآورده های سلامت محور اقدام می کنند. وی افزود: در صورت مشاهده تولید بدون مجوز یا واردات فاقد آن بعد از توقیف محصول یا کالا، صاحب آن هم به مراجع قضایی معرفی و تا حصول نتیجه، پرونده پیگیری می شود. نظارت بر کارگاه های سنتی بهفر همینطور درباب نظارت بر کارگاه های کوچک که تعدادشان در کشور هم رو به افزایش است، اضافه کرد: کارگاه های سنتی دارای شناسه نظارت کارگاهی هستند که کالاهای خودشان را به لابراتوار های مورد تأیید سازمان غذا و دارو عرضه می دهند و چون فعالیت قانونی دارند در نظارت های ما رصد می شوند و با لحاظ شرایط قابل اعتماد مردم هستند. وی با اعلان اینکه تشویق واحدهای تولیدی غذا به تولید فراورده های غذایی سالم تر و بالاتر از حد معیار نشان دهنده تمرکز ویژه ما به تأمین سلامت و ایمنی مصرف کنندگان است، اظهار داشت: به به همین دلیل حکومت ها در تمامی جهان با دقت بیشتر و با فیلترهای دقیق تری مبحث بهداشت مواد غذایی را به عنوان شاخص بهداشتی مهم در کشورهای مختلف پیگیری می کنند. بهفر اضافه کرد: بهداشت مواد غذایی دارای یک دامنه و محدوده وسیع است، در صورتیکه قبلاً این دامنه را از مزرعه تا قاشق تعریف می کردند، اخیراً باتوجه به پیشرفت های علمی بهداشت مواد غذایی، این دامنه از حد ژن و تولیدات مواد اولیه گیاهی و دامی تا حد سلول در مصرف کنندگان پیش رفته و دامنه وسیعی را تعریف می کند. وی با اشاره به وظیفه کنترل محصولات در سطح تولید، اضافه کرد: علاوه بر نظارت ها در سطح تولید، محصولات در سطح عرضه هم کنترل می شوند و بازدیدهای دوره ای و ناگهانی هم از واحدهای تولیدی مواد غذایی در سطح کشور به انجام می رسد. به قول بهفر، حوزه نظارت بر فراورده های غذایی در یک شبکه تعریف شده که دانشگاه های علوم پزشکی در آن حضور فعال دارند و به عنوان یک بازوی اجرایی، نظارت بر تولید و توزیع غذا را انجام می دهند. واقعیت های تبلیغات محصولات غذایی و خوراکی سرپرست اداره کل فرآورده های خوراکی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو، در واکنش به تبلیغات اغراق آمیز بعضی از محصولات غذایی و خوراکی در رسانه ملی، گفت: قوانین منع تبلیغات کالاهای صدمه رسان به سلامت به مانند "حروف والی" در زبان عربی هستند که گرچه نوشته می شوند اما خوانده نمی شوند. لذا، به رغم این که قانون منع تبلیغات کالاهای صدمه رسان در رسانه ملی مصوب است و هر ساله کالاهای صدمه رسان و بدون مجوز اعلام می شوند اما اجرای جدی این قانون در محاق قرار می گیرد و شوربختانه شاهد جلوه نمایی دشمنان سلامتی در رسانه ها هستیم. وی ادامه داد: عدول از این قانون هم به روش های مختلف صورت می گیرد و ادعاهای غیر واقعی یا اغراق در معرفی محصول پاشنه آشیل خیلی از تبلیغات است، گاهی عنوان عوض می شود، گاهی با ایما و اشاره محصول را تبلیغ می کنند که البته در پشت این اقدامات یک ترس از قانون مشاهده می شود؛ اما با تساهل و مداراهای اخیر بعضی از شرکت ها و نشان های تجاری با چراغ سبز رسانه ملی در چشم قوانین زُل می زنند و آشکارا و مستقیم مخاطب را به مصرف محصولات صدمه رسان به سلامت دعوت می کنند. بهفر در همین ارتباط به برگزاری جلسات مشترک با مسؤولان رسانه ملی اشاره نمود و اظهار داشت: در جلساتی که با مسؤلان رسانه ملی برگزار کرده ایم مهم ترین دلیل مدارا با تخلفات تبلیغات کالاهای صدمه رسان به سلامت را کم بودن بودجه و لزوم اکتساب منابع مالی برای بقا و استمرار فعالیت ها عنوان می کنند که صحت سنجی این مساله کار ارگان های بودجه ای است، اما آن چه اظهر من الشمس است، این که «هدف نمی تواند توجیه گر وسیله باشد»؛ شیوع بیماریهای مختلفی مثل سرطان حتما با مؤلفه غذاهای مضر مماس است و حتما تغذیه غیر سالم در بسط سبک زندگی اشتباه تأثیرگذار است. وی ادامه داد: طبیعتاً یکی از مهم ترین ناظران در کنار ارگان های دیگر، سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت است و ما ملزم به برخورد سلبی و حتی قضایی با کسانی هستیم که با تخطی از قوانین سلامت، جامعه را تهدید می کنند؛ اما فرد فرد جامعه هم باید نسبت به سلامت خود حساس باشد و دست از مطالبه گری به انحا مختلف بر ندارد. سرپرست اداره کل فراورده های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو، در واکنش به برخی ادعاهای نادرست در تبلیغات محصولات غذایی، اشاره کرد: در عرصه تبلیغات محصولات غذایی گاهی اوقات ادعاهای نادرست و خلاف واقع مطرح می شود که بعضی از آنها اصولاً موضوعیت ندارد؛ مثلا درج عنوان بدون کلسترول روی روغن های نباتی هم از این دسته تبلیغات محسوب می شود؛ چون که روغن های نباتی در اصل فاقد کلسترول بوده و تنها در روغن های حیوانی وجود دارد. بهفر اظهار داشت: درج عنوان بدون افزودنی روی شیرهای استریل هم از این دست تبلیغات است، چونکه شیرهای استریل نیازی به افزودنی یا نگهدارنده ندارند، چون داخل آن میکروبی وجود ندارد. وی ادامه داد: به هر حال خیلی از اسنک ها، روغن ها، انواع سُس، آب میوه ها و نوشیدنی هایی که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، محصول یا شرکت و برند را تبلیغ می کنند غیر قانونی هستند و نباید در رسانه ملی یا هر رسانه دیگر تبلیغات داشته باشد. سرپرست اداره کل فراورده های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو اظهار داشت: یکی از عناوینی که در تبلیغات کالاهای صدمه رسان وجود دارد و برخی آنرا به عنوان یک چالش به حساب می آورد کلی بودن دستورالعمل تبلیغات است که شاید بهتر باشد ارگان های در رابطه با این مساله دستورالعمل را با فاکتورهای کمی قابل سنجش و اندازه گیری بروز رسانی کنند و دستورالعمل جدید را با جدیدت عملیاتی کنند بهفر اضافه کرد: شورای سیاستگذاری سلامت صدا و سیما هم به عنوان فصل مشترکی در پیشبرد اهداف سلامت محور، می تواند در احیای اجرای قانون منع تبلیغات محصولات صدمه رسان به سلامت در رسانه ملی نقش ایفا کند و ما هم آمادگی داریم تمامی امکانات خود در جهت اشاعه فرهنگ سلامت را در اختیار نهاد مهم اطلاع رسانی و فرهنگ سازی کشور قرار دهیم.
منبع: بریونی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب