زیر و بم کیفیت هوای تهران طی سال قبل
بریونی: درحالی شهر تهران امسال تاکنون، دو روز پاک، 127 روز هوای مطلوب، 85 روز آلودگی هوا برای گروههای حساس، هشت روز آلودگی هوا ناسالم برای همه، دو روز تنفس هوای بسیار ناسالم و دو روز هوای خطرناک را تجربه کرده است که بر طبق اعلام شرکت کنترل کیفیت هوا در سال 1400 هیچ روزی هوای بسیار ناسالم و خطرناک را تنفس نکرده بود.
به گزارش بریونی به نقل از ایسنا، شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با انتشار گزارشی در رابطه با کیفیت هوای پایتخت در سال ۱۴۰۰ آورده است: شهر تهران طی سال ۱۴۰۰، دارای دو روز پاک (۰.۶ درصد)، ۲۴۹ روز قابل قبول (۶۸.۲درصد)، ۱۰۸ روز ناسالم برای گروههای حساس جامعه (۲۹.۶ درصد) و شش روز ناسالم (۱.۶ درصد) بود. در مجموع تعداد روزهای با شرایط نامطلوب از ۱۲۳ روز در سال ۱۳۹۶ به ۱۱۴ روز در سال ۱۴۰۰ کاهش پیدا کرد که این مورد بیشتر در مورد شرایط ناسالم صدق می کند.
در سال قبل ۹۵ روز آلاینده ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون، ۲۳ روز آلاینده ازن، ۸ روز آلاینده ذرات معلق کوچکتر از ۱۰ میکرون و ۱۳ روز آلاینده دی اکسید نیتروژن فراتر از حد مجاز قرارداشت. در بعضی از روزهای آلوده بیشتر از یک آلاینده فراتر از حد سلامت قرار داشتند. در مجموع تعداد روزهای با شرایط نامطلوب در مورد آلاینده ازن نسبت به سال ۱۳۹۶ به صورت قابل توجهی کاهش پیدا کرد و در رابطه با سایر آلاینده های ذکر شده بر تعداد روزهای آلوده اضافه گردید.
همچنین طی سال ۱۴۰۰ در ۲۳ روز بیشتر از یک آلاینده فراتر از حد مجاز قرار داشت که طی دو روز آن سه آلاینده به صورت همزمان و در ۲۱ روز آن دو آلاینده معیار فراتر از حد استاندارد بودند.
آلوده ترین روز از منظر شاخص کیفیت هوا در سال ۱۴۰۰ در ارتباط با اول آذرماه با شاخص ۱۶۵ به لحاظ آلاینده ذرات معلق کوچک تر از ۲.۵ میکرون و پاک ترین روز سال، در ارتباط با اول فروردین ماه با شاخص ۴۳ بود. در این سال بیشترین روزهای آلوده به ترتیب در ماه های آذر (۲۶ روز)، دی (۱۶ روز)، بهمن و تیر (۱۴ روز) مشاهده شد و اردیبهشت ماه با ۳۱ روز هوای در شرایط قابل قبول، تنها ماه بدون روز آلوده این سال بود.
آلاینده های شاخص هوای سال ۱۴۰۰
میانگین غلظت آلاینده های ازن (O۳)، ذرات معلق کمتر از ۱۰ میکرون ( PM۱۰)، دی اکسید گوگرد ( SO۲) و کربن سیاه ( BC) در شهر تهران طی سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل کمی افزوده شد و میانگین غلظت سالانه آلاینده های ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون ( PM۲.۵)، دی اکسید نیتروژن (NO۲) و منوکسید کربن (CO) نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش نسبی داشت.
طی سال ۱۴۰۰ میانگین غلظت آلاینده منوکسیدکربن (CO) شهر تهران در وضعیت مطلوبی قرار داشت و میانگین غلظت این آلاینده طی این سال با حدود ۳۶ درصد کاهش نسبت به سال ۱۳۹۱ افت قابل توجهی را در دهه اخیر نشان داده است که علت اصلی آن ارتقای استاندارد و استفاده از کاتالیست در خودرو ها در سالیان اخیر است.
با بررسی وضعیت آلاینده ازن (O۳) مشاهده می شود که میانگین شاخص روزانه این آلاینده به جز ماه های گرم (خرداد تا شهریور) سال ۱۴۰۰ در شرایط مطلوبی قرار داشت اما طی ماه های مذکور در ۲۲ روز کیفیت هوا در شرایط ناسالم برای گروههای حساس یک روز شرایط ناسالم رخ داد.
بررسی روند تغییرات آلاینده ازن طی دهه اخیر نشان می دهد، غلظت این آلاینده از سال ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۵ حدود ۲۵ درصد کاهش پیدا کرد و بعد از آن روند افزایشی به خود گرفت. هم اکنون این آلاینده دومین آلاینده شاخص شهر تهران است.
وضعیت آلاینده دی اکسید نیتروژن (NO۲) طی اغلب روزهای سال از نظر استاندارد روزانه و بر مبنای میانگین شاخص ایستگاه های مختلف، در شرایط مطلوب قرار داشت و ۱۳ روز سال در شرایط ناسالم برای گروههای حساس بود همینطور به لحاظ استاندارد سالانه میانگین غلظت آلاینده نیتریک اکسید (NO) در محدوده مجاز است. هرچند غلظت سالانه این آلاینده در بعضی از ایستگاه ها فراتر از حد استاندارد قرار داشته است.
با این وجود طی دهه اخیر غلظت سالانه آلاینده دی اکسید نیتروژن (NO۲) با رشد ۲۱ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۱ روبه رو بوده است. از نظر آلاینده ذرات معلق کمتر از ۱۰ میکرون، در سال ۱۴۰۰ میانگین شاخص این آلاینده در هشت روز به محدوده ناسالم برای گروههای حساس رسید و در ایام محدودی از سال، غلظت این آلاینده در بعضی از ایستگاه شهر تهران فراتر از استاندارد روزانه قرار داشت.
تغییرات اقلیمی و افزایش وقوع توفان های گردوخاک منجر به افزایش مقطعی غلظت این آلاینده طی سالهای اخیر شده است همینطور وضعیت آلاینده کربن سیاه (BC) - که از سال ۱۳۹۶ در بعضی از ایستگاه های سنجش آلودگی هوا اندازه گیری شده است- در سال ۱۴۰۰ با افزایش محسوس روبه رو بود. از منظر آلاینده ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون سال ۱۳۹۷ از کمترین تعداد روزهای آلوده (۵۶ روز) برخوردار بود و در سال ۱۴۰۰ این عدد به ۹۵ روز رسید.
طی دهه اخیر غلظت سالانه ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون به شکل پلکانی روند کاهشی و افزایشی داشته است که در نهایت حدود ۲۰ درصد نسبت به سال ۹۱ کاهش غلظت را نشان داده است. در مجموع در کلانشهر تهران آلاینده ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون از منظر استاندارد روزانه و سالانه در شرایط نامطلوبی قرار دارد و این آلاینده با بیشترین روز فراتر از حد مجاز، آلاینده شاخص شهر تهران است.
مقایسه وضع هوای شهر تهران طی سال ۱۴۰۰ با سال قبل
کمیت های هواشناسی شامل دما، سرعت و جهت باد، رطوبت نسبی، فشار، دید افقی، بارش و وضعیت پایداری جو برپایه داده های ایستگاه های هواشناسی مهرآباد به صورت روزانه، ماهانه و فصلی تحلیل شده است. علاوه بر آن کمیت ارتفاع لایه مرزی نیز با استفاده از داده های باز تحلیل شده (ERA۵) برای بازه زمانی مذکور بررسی شده همینطور ضریب تهویه در موقعیت ایستگاه مهرآباد به تفکیک روزانه، ماهانه و فصلی محاسبه شده است.
نتایج مطالعات از آن حکایت می کند که در سال ۱۴۰۰ در تمام فصول دما نسبت به سال قبل افزایش پیدا کرده که با کاهش رطوبت نسبی بخصوص در فصل بهار همراه بوده است. سرعت باد در سال ۱۴۰۰ به جز در فصل تابستان در سایر فصول نسبت به سال قبل با افزایش روبه رو شده است.
بررسی ها نشان داد ارتفاع لایه مرزی در سال ۱۴۰۰ در تمام فصول نسبت به سال قبل افزایش پیدا کرده است همینطور ضریب تهویه در این سال در تمام فصول به جز فصل زمستان نسبت به سال قبل بیشتر شده است که می تواند ناشی از حاکمیت جو نسبتا آرام در ترازهای بالا باشد.
در تمام فصول به جز فصل تابستان در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل کاهش قابل توجهی در میزان بارش مشاهده شد. در فصل تابستان افزایش ۲۰ درصدی در میزان بارش مشاهده شده، با این وجود مقدار بارش در این فصل بسیار اندک بوده است. بررسی وضعیت پایداری جوی نیز نشان داد که میزان ناپایداری جوی در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال گذشته، به استثناء فصل بهار، در سایر فصول افزایش پیدا کرده است.
شرایط وارونگی دمایی نیز در فصول پاییز و زمستان رخ داده که نسبت به سال پیش از آن در فصل پاییز به میزان ۳۳ درصد افزایش و در فصل زمستان به میزان ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
توزیع غلظت آلاینده ها به صورت ماهانه و فصلی
به منظور ارزیابی عملکرد سامانه پیشبینی در شبیه سازی غلظت آلاینده ها شامل دی اکسیدنیتروژن (NO۲)، ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون (PM۲.۵) و دی اکسیدکربن (CO۲) غلظت های محاسبه شده توسط مدل با داده های ثبت شده در ایستگاه های سنجش کیفیت هوا به تفکیک فصلی و ماهانه برای شش ماه دوم و برای آلاینده ازن برای شش ماه نخست سال ۱۴۰۰ مقایسه شده است.
نتایج نشان داد همان گونه که بنظر می رسید غلظت های پیشبینی شده برای آلاینده های مونوکسیدکربن ( CO)، ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون( PM۲.۵) و دی اکسیدنیتروژن (NO۲) در فصل پاییز بیشتر از فصل زمستان است که ناشی از کاهش تندی باد و افزایش پایداری جو و وقوع وارونگی دمایی در فصل پاییز است همینطور بیشینه غلظت این آلایندها در ماه آذر مشاهده شد.
غلظت آلاینده ازن در فصل تابستان بیشتر از فصل بهار است که ناشی از افزایش میزان تابش ورودی خورشید در این فصل است و شرایط لازم برای تولید این آلاینده را فراهم می آورد. بیشینه مقادیر ازن در ماه های خرداد و تیر مشاهده می شود.
ارزیابی سامانه پیشبینی کیفیت هوا نشان داد که مدل عملکرد مناسبی در محاسبه توزیع زمانی و مکانی آلاینده ها داشته و روند تغییرات غلظت آلاینده ها به خوبی پیشبینی شده است.
منبع: بریونی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب