گزارش مهر به بهانه روز جهانی صنایع دستی؛
همه آرزوهای یك سال اخیر برای صنایع دستی
بریونی: خیلی ها آرزوهایی برای صنایع دستی در یكسال اخیر كردند وعده ها و امیدهایی به فعالان صنایع دستی داده شد كه اگر همه آنها محقق می شد امروز این صنعت جایگاه بهتری در بین ایرانی های هنرمند داشت.
گروه فرهنگ_ خبرگزاری مهر؛ دهم ژوئن همزمان با بیستم خرداد سال ۱۹۶۴ میلادی اولین همایش جهانی با شرکت مسئولان اجرایی، استادان دانشگاه، هنرمندان و صنعتگران بیش از ۴۰ کشور جهان، در نیویورک اجرا شد. در قطعنامه پایانی آن همایش، تأسیس «شورای جهانی صنایع دستی»، بعنوان نهاد وابسته به یونسکو به تصویب رسید. از آن زمان سالروز تأسیس این همایش، بعنوان «روز جهانی صنایع دستی» نامگذاری شد.
در ایران نیز چند سالی است که ۲۰ خرداد بعنوان روز جهانی صنایع دستی در تقویم شمسی ثبت شده است. روزی که باید برای آن جشن گرفته می شد اما چند سالی است که یا با برگزاری نشست های خبری خاتمه می یابد یا با برگزاری چند همایش و نشست پیرامون مشکلات فعالان این صنعت آمیخته با هنر می گذرد.
از ۲۰ خرداد سال قبل تا امروز خبرها و وعده های زیادی برای فعالان صنایع دستی داده شد که اگر همه آنها به اجرا می رسید شاید در روز صنایع دستی سال ۹۹ متولیان وزارت میراث فرهنگی رویکرد دیگری برای سال جدید پیش می گرفتند. بعضی از این وعده ها در طول یک سال اخیر اجرایی شد و بسیاری هم نه.
در این گزارش ذکر چند مورد از میزان توجه و وعده های داده شده توسط افراد مختلف همچون متولیان اصلی در وزارت میراث فرهنگی به بهانه روز جهانی صنایع دستی بررسی شده است.
شهرهای جهانی صنایع دستی
در یکسال اخیر مانند سال های گذشته در حوزه شهرهای جهانی صنایع دستی نیز اتفاقاتی رخ داد همچون اینکه امسال بعد از ثبت سه شهر و یک روستا، شهر شیراز بعنوان شهر جهانی صنایع دستی، زنجان شهر ملیله، ملایر شهر منبت و مبل و روستای قاسم آباد بعنوان روستای چادر شب بافی معرفی گشتند.
اعلام شده بود که شیراز درصدد افتتاح مجتمع تجارت جهانی ویژه صنایع دستی برآمد. ملایر نیز مرکز تحقیق و توسعه مبل و منبت را ایجاد کرد. همین طور رشته مهندسی چوب در دانشگاه آزاد ملایر گنجانده شد. در شهر زنجان نیز خانه حکیمیان بعنوان خانه ملیله راه اندازی شد. اصفهان هم شهر خلاق صنایع دستی و هم شهر جهانی صنایع دستی شناخته شده است.
نامگذاری خیابانی که همیشه گذر صنایع دستی بود
سال گذشته پس از نشست خبری روز جهانی صنایع دستی بود که مسئولان شهری و میراثی در خیابان استاد نجات اللهی یا همان ویلای سابق جمع شدند و گفتند خیابانی که سال های سال محل فروش صنایع دستی بوده بعنوان گذر صنایع دستی نامگذاری می شود. هر چند هیچ گاه معلوم نشد این نامگذاری به چه دلیل بوده اما معاونت صنایع دستی از آن بعنوان دستاورد یاد کرد.
یک تابلو نیز روی یک دیوار نصب گردید و وزیر میراث فرهنگی به همراه شهردار تهران و اعضای شورای شهر پرده آن تابلوی کاشی را کنار زدند تابلویی که تا شب برداشته شد!
از آن روز هم هیچ اتفاق دیگری نیفتد تنها چند ساعت خیابان برای برگزاری برنامه بسته شده بود. معاون صنایع دستی اظهار داشته بود: امیدواریم با جاذبه هایی که مقرر است به این خیابان اضافه شود، این گذر را تبدیل به پاتوق هنری برای جوانان، توریستهای داخلی و خارجی نماییم.
تشکیل اداره صنایع دستی و گردشگری در وزارت خارجه
یکی از خبرهای خوش در حوزه وزارت خارجه بود. آذر ماه سال ۹۸ سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت امورخارجه در مراسم افتتاح اولین فروشگاه صنایع دستی یکی از شرکت های زیرمجموعه وزارت میراث فرهنگی از تشکیل اداره صنایع دستی و گردشگری در وزارت خارجه آگاهی داد.
او اظهار داشت: در اقتصاد مقاومتی چند ماموریت به وزارت امورخارجه سپرده شده است که یکی از آنها صادرات غیرنفتی و کمک به صادرات است. ما برمبنای وظیفه ای که بر عهده مان است، جایگاه ویژه ای را برای صنایع دستی و فرش قائل هستیم. معاونت اقتصادی وزارت امورخارجه، اداراتی را به همین دلیل تشکیل داده که هم در بخش گردشگری و هم در بخش صنایع دستی و صادرات، ادارات خاصی به وجود آمده که حتما دراین زمینه کمک خواهیم کرد.
عراقچی اظهار داشت: امیدوارم با همکاری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بتوانیم در راه وظیفه مهم ترویج و گسترش صنایع دستی کشورمان هم برای معرفی فرهنگ و هنر ایرانی به خارج از کشور و هم در زمینه فروش و ارزآوری و اشتغال زایی آن در داخل کمک نماییم.
همکاری با آستان قدس رضوی و یک شرکت خودرویی
در ماه آذر سال قبل اعلام گردید در همکاری با آستان قدس رضوی صحبت شده تا عطردان های رایحه حرم رضوی از آثار هنرمندان باشد. با نان رضوی نیز توافق شده از هنر هنرمندان استفاده کنند. با یک شرکت خودرویی هم تفاهم نامه ای به امضا رسید تا از کارهای هنرمندان فعال در حوزه سوزن دوزی استفاده گردد. بحث احرام های حاجیان بیت الله الحرام از حوله بافی خوراشاد نیز سال قبل عنوان شد. معاون صنایع دستی کشور اظهار داشته بود: طرحی بعنوان صنایع دستی و شکلات داریم البته در کنار طرح تجاری سازی در آینده شاهد افتتاح خانه های خلاق خواهیم بود و خانه های خلاق کریدور تجاری سازی صنایع دستی خواهند بود و این خانه ها در کنار تجاری سازی صنایع دستی قرار خواهند گرفت.
۵ پیشنهاد و آرزوی یک تلاش
مهر سال قبل ۵ پیشنهاد معاونت صنایع دستی در کمیسیون تخصصی شورای عالی میراث فرهنگی تصویب گردید. این پیشنهادات عبارت بودند از اختصاص ردیف اعتبار مستقل برای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بمنظور پوشش بیمه ای شاغلان جدید صنایع دستی، تامین زیرساخت ها و امکانات لازم برای ایجاد پایگاه های شهرها و روستاهای ملی و جهانی صنایع دستی، اصلاح کد تعرفه عوارض صدور پروانه ساختمانی از تجاری به فرهنگی و عوارض کسب و پیشه، همکاری وزارت کشور در تامین زمین و زیرساخت های مورد نیاز به شکل قطعی به ادارات کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای ایجاد بازارهای دائمی صنایع دستی و صدور مجوز تجارت الکترونیک در حوزه صنایع دستی.
در نشست این کمیسیون تخصصی پویا محمودیان معاون صنایع دستی اظهار داشته بود: تلاش می نماییم تا سایت های تجارت الکترونیک داخل کشور به سایت های تجارت الکترونیک خارجی متصل شود.
ارسال بخشنامه پشتیبانی از هنرمندان به کمیسیون فرهنگی دولت
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی طی پیشنهادی بخشنامه اجرایی قانون پشتیبانی از هنرمندان، استادکاران و فعالان صنایع دستی را با همکاری نمایندگان وزارت صنعت، معدن و تجارت (مرکز ملی فرش ایران) و سازمان برنامه و بودجه کشور، در ۱۱ ماده تدوین، برای طرح در هیأت وزیران ارائه کرده است.
اجرای طرح گام برای تأسیسات گردشگری و مراکز تولید صنایع دستی
اسفند سال ۹۸ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از اجرای طرح گام بانک مرکزی برای تأسیسات گردشگری، دفاتر خدمات مسافرتی و مراکز تولید صنایع دستی آگاهی داد.
علی اصغر مونسان با اشاره به تصویب طرح تعویق سه ماهه اقساط تسهیلات، حق بیمه کارفرمایی، مالیات و قبوض حامل های انرژی برای تأسیسات گردشگری، دفاتر خدمات مسافرتی و مراکز تولید صنایع دستی، درباب مصوبه جلسه کارگروه مدیریت آثار و نتایج اقتصادی ناشی از انتشار ویروس کرونا، اظهار داشت: در این نشست مصوب شد تا طرح گام (گواهی اعتبار مولد) برای تأسیسات گردشگری، دفاتر خدمات مسافرتی و مراکز تولید صنایع دستی نیز اجرا شود تا قسمتی از معضل سرمایه در گردش آنها که به سبب شیوع ویروس کرونا به وجود آمده است، رفع گردد.
اضافه شدن توسعه صنایع دستی به صندوق احیا
اردیبهشت امسال بالاخره اساسنامه صندوق احیای بناهای تاریخی در هیأت دولت به تصویب رسید صندوقی که به وظایفش توسعه صنایع دستی و فرش دستباف هم به آن افزوده شد.
هادی میرزایی، مدیرعامل صندوق توسعه صنایع دستی و فرش دستباف و احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی اظهار داشت: دریافت هرگونه تسهیلات و جلب مشارکت حسب مورد از بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری مجاز داخلی و خارجی، مشارکت مالی با اشخاص حقیقی و حقوقی برای احیا و سرمایه گذاری در مراحل تولید و تجارت صنایع دستی، فرش دستباف و احیا بناهای تاریخی و فرهنگی، بهره مندی از ظرفیت بخش غیردولتی همچون برون سپاری در امتداد انجام وظایف صندوق، و همکاری با نهادهای تخصصی داخلی و خارجی در رابطه با حوزه کارهای صندوق و استفاده متقابل از تجارب و منابع مالی و فنی آنها همچون وظایف و اختیارات این مؤسسه است.
انجمن های حرفه ای ملی و استانی صنایع دستی شکل بگیرد
یک ماه پیش هم علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی اظهار داشت: یکی از ضعف های عمده صنایع دستی، نبود یک انجمن ملی یا منطقه ای است، باید این اتفاق در صنایع دستی رخ دهد و هر چه زودتر انجمن های حرفه ای استانی و ملی شکل گیرد و سرپرست معاونت سرمایه گذاری و امور مجلس وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای تشکیل هر چه زودتر این انجمن اقدام نمایند.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اضافه کرد: تشکیل این انجمن موضوع مهمی است و طی یک ماه آینده باید صورت گیرد تا انسجام خوبی در حوزه صنایع دستی اتفاق بیفتد و بتوانیم مشکلات آنها را بشنویم و رفع نماییم، همین طور اقدامات خودرا برای این حوزه مطرح نماییم. این جلسات از این به بعد ماهی یک دفعه برگزار می گردد و ادامه پیدا خواهدنمود.
برگزاری جشنواره ملی صنایع دستی پس از کرونا
هر سال در ماه خرداد نمایشگاه ملی صنایع دستی برگزار می شد اخیرا نیز نمایشگاهی با عنوان عیدانه صنایع دستی در ماه اسفند برپا می شد تا هنرمندان بتوانند ضمن معرفی محصولات خود، آنها را به فروش برسانند. مردم نیز از این نمایشگاه ها استقبال زیادی می کردند اما امسال برخلاف همیشه نمایشگاه عیدانه با نمایشگاه گردشگری بهمن ماه ترکیب شد. نمایشگاهی که اصلاً معلوم نبود برای گردشگریست یا صنایع دستی.
با این وجود مونسان از برگزاری جشنواره ملی صنایع دستی بعد از ایام کرونا توسط معاونت صنایع دستی آگاهی داد و اضافه کرد: اگر لازم باشد برای پشتیبانی از هنرمندان، جشنواره های صنایع دستی زیادی را با فواصل زمانی کم برگزار می نماییم تا باردیگر شاهد رونق فروش محصولات صنایع دستی باشیم.
اختصاص بودجه مشخص برای هنرمندان صنایع دستی
برای نخستین بار در بودجه سال ۹۹ ردیف مشخصی به بودجه هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی اختصاص پیدا کرد. پویا محمودیان در این زمینه اظهار داشت: در سال ۹۷ بعد از آنکه پنج سال بیمه هنرمندان قطع شده بود، باردیگر روند بیمه صنعتگران را آغاز کردیم ولی به جهت بودجه ای که به ما اختصاص پیدا کرد، تنها ۸۱۲ نفر بیمه شدند اما همزمان با آن از پتانسیل بیمه صندوق روستایی و عشایر نیز استفاده شد که حدود ۴۰۰۰ نفر بیمه شدند. اهتمام شد در بودجه سال ۹۹ ردیف مشخصی برای نخستین بار به بودجه هنرمندان و صنعتگران اختصاص پیدا کند.
حراج صنایع دستی
بهمن ۹۸ عباس شیردل، رئیس اتحادیه صنایع دستی اصفهان اظهار داشت: در حال رایزنی برای این کار هستیم و اهتمام داریم با همکاری اتحادیه صنایع دستی تهران و معاونت صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی در آینده ای نزدیک این حراج فروش صنایع دستی را برگزار نماییم. اتحادیه تهران همکاری خوبی دراین زمینه دارد که امیدوارم بتوانیم این حراج را با وجود اساتید صنایع دستی، هنرمندان و مسئولان برای کمک به رشد این هنر در کشور به مرحله اجرا برسانیم.
ایجاد مرکز صنایع دستی و گردشگری به پیشنهاد WTO
معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی هم بهمن ۹۸ از ایجاد مرکز جهانی صنایع دستی و گردشگری به پیشنهاد دبیر کل سازمان WTO آگاهی داد و اظهار داشت: طرح اولیه این مرکز به سازمان جهانی گردشگری ارسال شده است.
ولی تیموری گفته است: برمبنای پیشنهاد دبیرکل سازمان جهانی گردشگری، ایجاد مرکز جهانی صنایع دستی و گردشگری را پیگیری خواهیم کرد. طرح اولیه آن ارسال شده تا نخستین مرکزی باشد که ارتباط تنگاتنگ گردشگری با صنایع دستی را در سطح جهانی نشان میدهد.
جزئیات اختصاص سوخت به کارگاه های صنایع دستی اعلام شد
از سوی وزارت میراث فرهنگی اعلام گردید به کارگاه هایی که لوله کشی گاز ندارند، سوخت گرمایشی داده می شود. این کار منوط به این است که مشخص شود رشته های صنایع دستی هرکدام چه سوختی و به چه مقدار نیاز دارند. در این راستا مقرر شد دفتر فناوری اطلاعات وزارت میراث فرهنگی این اطلاعات را روی سامانه ای که منتج به صدور مجوزهای صنایع دستی می شود، وارد کند؛ همین طور یک وب سرویس برای ارتباط مشترک وزارتخانه با شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی برقرار شود.
در همین راستا برای برخی کارگاه ها مثل سفالگری و شیشه گری سنتی و رشته های مشابه، «سوخت فرآیند تولید» تخصیص پیدا کرد و برای برخی از رشته ها سوخت فرآیندی مانند باتیک و چاپ قلمکار در نظر گرفته شد. هم اکنون، معاونت های صنایع دستی ۳۱ استان بعنوان ناظر بر این مساله معرفی شده اند تا متقاضی وقتی به سامانه تجارت آسان مراجعه و ثبت نام می کند، با تأیید معاون صنایع دستی استان به سامانه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی معرفی و سوخت به آنها بر طبق این تأییدیه تخصیص داده شود. این سوخت فقط سوخت مایع یعنی نفت و گازوئیل است و ارتباطی به سوخت بنزین خودرو ندارد.
ارائه بیش از ۳۶۰ میلیارد ریال تسهیلات به فعالان صنایع دستی
هر بار در طول یک سال اخیر خبری از ارائه تسهیلات قطره چکانی به فعالان صنایع دستی می رسید همچون همین چند روز پیش که پویا محمودیان معاون صنایع دستی کشور اظهار داشت: حدود ۳۶۷ میلیارد ریال تسهیلات از محل اعتبارات فنی و اعتباری به فعالان حوزه صنایع دستی پرداخت شده است. این تسهیلات در امتداد رونق و توسعه کسب وکارهای حوزه صنایع دستی و تقویت جایگاه تولید و بازرگانی صنایع دستی از محل اعتبارات فنی و اعتباری از نیمه دوم سال ۹۷ تا آخر سال ۹۸ به ۹۰ کارگاه تولیدی و فعال بازرگانی، پرداخت شده است.
او اضافه کرد: پرداخت کمک های فنی و اعتباری در حوزه صنایع دستی با نرخ بهره ۱۰ درصد، تنفس شش ماهه و بازپرداخت ۲۴ ماهه است که در نوع خود، دارای شرایط بسیار ویژه ای برای فعالان حوزه صنایع دستی شمرده می شود.
منبع: بریونی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب